Od zeszłego tygodnia Polska przeszła w tryb domowej kwarantanny w związku z pandemią koronawirusa, zwanego fachowo COVID-19. W dniu 8 marca br. obowiązywać zaczęła specustawa wprowadzająca szczególne uprawnienia w celu zapobiegania, przeciwdziałania i zwalczania COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.
Czego dowiesz się z tego artykułu?
W niniejszym artykule postaramy się odpowiedzieć na pytania, które – w związku z zaistniałą sytuacją – stawia sobie każdy z polskich pracodawców. Odpowiemy na pytania dotyczące wypłat, urlopów i kwestii związanych z obecnością pracowników w pracy.
Oczywiście, jeżeli masz dodatkowe pytania – a nie ma ich na naszej liście – zadaj je śmiało w komentarzu!
1. Czy moi pracownicy mogą odmówić przyjścia do pracy?
W sytuacji, gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo, gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego (art. 210 k.p.).
Każdy pracodawca powinien tak zorganizować pracę, aby zminimalizować pracownikowi ryzyko zarażenia się wirusem COVID-19.
Sprawdź jak pracodawca powinien dbać o bezpieczeństwo swoich pracowników w zakładzie pracy – tutaj znajdziesz zalecenia dla pracodawców związane z ochroną pracowników przed koronawirusem.
2. Czy mogę pracownika zobowiązać do pracy z domu?
Tak, zgodnie z art. 3 Specustawy można pracownikowi polecić pracę zdalną.
3. Czy mogę pracownika wysłać na urlop?
W przypadku zaległego urlopu wypoczynkowego, który nie został wykorzystany do 30 września następnego roku kalendarzowego, pracodawca ma prawo wysłać pracownika na zaległy urlop – nawet bez jego zgody – np. w okresie zagrożenia koronawirusem.
Pracodawca NIE MOŻE jednak zmusić pracownika do przejścia na urlop bezpłatny lub wykorzystania urlopu wypoczynkowego przysługującego za rok bieżący.
4. Czy muszę pracownikowi płacić wynagrodzenie, jeśli będę musiał na czas epidemii zamknąć firmę?
Zgodnie z art. 81 Kodeksu pracy pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania – 60% wynagrodzenia.
W każdym przypadku wynagrodzenie to nie może być jednak niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów.
Z treści tego przepisu wynika więc, że jeśli pracownik był gotów do wykonywania pracy, a nie mógł bo zmuszeni zostaliśmy do zamknięcia firmy, to będziemy musieli wypłacić mu wynagrodzenie – przynajmniej w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę.
5. Czy mogę pracownika nie dopuścić do pracy, z uwagi na podejrzenia o koronowirusie?
Państwowa Inspekcja Pracy w komunikacie dot. koronawirusa podaje, że pracodawca nie jest podmiotem uprawnionym do dokonywania samodzielnej oceny stanu zdrowia pracownika. Pracodawca, zgodnie ze stanowiskiem Państwowej Inspekcji Pracy nie ma uprawnień do wysłania pracownika na badania lekarskie, w związku z podejrzeniem zarażenia koronawirusem.
Pracodawca może jednak, w tym szczególnym okresie rozporządzić, aby pracownicy na bieżąco informowali go o swoim stanie zdrowia pod kątem zarażenia koronawirusem.
6. Czy mogę dokonywać profilaktycznych pomiarów temperatury ciała pracowników?
Tak, ale wyłącznie za zgodą pracowników. Pracodawca nie ma podstaw prawnych, aby zmusić pracowników do poddania się takim badaniom.
7. Mój pracownik został poddany kwarantannie, co mam zrobić w takim przypadku?
Inspektor sanitarny lub państwowy graniczny inspektor sanitarny może wydać decyzję o poddaniu kwarantannie lub izolacji osoby przebywającej na terytorium RP, jeśli jest ona zakażona, chora na chorobę zakaźną albo podejrzana o zakażenie lub chorobę zakaźną lub miała styczność ze źródłem biologicznego czynnika chorobotwórczego.
Decyzja inspektora sanitarnego stanowi podstawę do wypłaty świadczeń z tytułu choroby na ogólnych zasadach. Za czas nieobecności w pracy z powodu kwarantanny lub izolacji przysługuje wynagrodzenie za czas choroby lub zasiłek chorobowy, wypłacane przez płatnika składek lub Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Informację możecie otrzymać nawet telefonicznie. Decyzja może być dostarczona do pracodawcy bądź do placówki ZUS po okresie kwarantanny lub izolacji.
8. Gdzie można znaleźć dodatkowe informacje?
Będziemy dokładać starań, aby tłumaczyć Wam wprowadzane przepisy oraz wytyczne. Niemniej jednak polecamy Wam śledzić strony rządowe.
Informacje są udzielane na bieżąco na następujących stronach:
https://www.gov.pl/web/koronawirus
https://www.gov.pl/web/rodzina/aktualnosci-wiadomosci
Inne artykuły, jakie przygotowaliśmy w związku z pandemią koronawirusa:
- Odszkodowanie dla firm za lockdown – podcast 49, z którego dowiesz się najważniejszych kwestii związanych z odszkodowaniem od Skarbu Państwa za zamknięcie firmy.
- Jak przygotować się do otwarcia lokalu mimo obostrzeń / lockdownu / zakazów? | PODCAST 48
- Tacza antykryzysowa 6.0 i PFR 2.0 – najważniejsze informacje
- Zalecenia – jak pracodawca powinien dbać o bezpieczeństwo pracowników w miejscu pracy – wytyczne dotyczące minimalizowania ryzyka zakażenia
- Jak zlecić pracownikowi pracę zdalną w trakcie pandemii? – jak powinno brzmieć, jak poinformować i co powinno się znaleźć w treści polecenia pracy zdalnej
- Jak odroczyć raty kredytu lub leasingu w małej firmie w związku z epidemią koronawirusa – instrukcja jak porozumieć się z bankiem w celu odroczenia spłat
- Co zrobić, jeżeli nie mogę zrealizować umowy z klientem z powodu epidemii – jak porozumieć się z kontrahentem i jak z pomocą przychodzi Kodeks Cywilny
- Jak wystąpić o dodatkowy zasiłek opiekuńczy w związku z koronawirusem – dowiedz się jak uzyskać zasiłek na okres 14 dni
- Prawo – w tej zakładce znajdziesz wszystkie najważniejsze informacje dotyczące zmian w prawie w związku z pandemią koronawirusa
Masz dodatkowe pytania / wątpliwości?
Coś jest niejasne? Masz dodatkowe pytania? Pisz w komentarzu! Postaramy się odpowiedzieć!
Jeżeli pojawią się nowe akty prawne, istotne zmiany w prawie dotyczące pracodawców – będziemy o tym informować – zapisz się na newsletter, by nie przegapić nowych wiadomości!