Uprawnienia kobiet w ciąży a wynagrodzenie

W odpowiedzi na jedno z pierwszych pytań, jakie zadał nam Kuba – jeden z czytelników, chciałabym w tym wpisie rzucić trochę światła na kwestię kobiet, które zatrudnione są na etacie i starają się o powiększenie rodziny. Jak wygląda sprawa kilku rzeczy dotyczących okresu bycia w ciąży i okresu po porodzie – kilka słów tutaj.

Jesteś w ciąży? – koniecznie zapoznaj się ze swoimi prawami

Zacznijmy od tego, że pracownica w ciąży ma mnóstwo praw. Musi także spełnić kilka obowiązków, to oczywiste. Nie chcę stworzyć małego elaboratu a opisując te prawa to właśnie miałoby miejsce. Odeślę was jednak do Działu VIII Kodeksu Pracy gdyż tam, w całkiem przystępny sposób, opisane zostały wspomniane przywileje. Jeśli jednak coś pozostanie niejasne – czekam z otwartymi ramionami na pytania 😉

To, co chciałabym poniżej opisać to wynagrodzenie przyszłej mamy. Mówiąc o jej prawach – jest ono zdecydowanie jednym z nich.

Posłużymy się wymyśloną postacią – 28-letnią Anną. Anna będąc już od jakiegoś czasu w zatrudnieniu na podstawie umowy o pracę zachodzi w ciążę. W ramach opisywania przykładu załóżmy, że:

• Pracuje na cały etat
• Osiąga minimalne krajowe wynagrodzenie
• Pracuje od 8 miesięcy na podstawie umowy na czas nieokreślony
• W tym roku nie przebywała na zwolnieniu lekarskim
• Jest to jej pierwsze dziecko

Wynagrodzenie chorobowe za okres ciąży – co musisz o nim wiedzieć

Wiele czynników będzie miało wpływ na to kiedy Anna uda się na L4. Przyjmijmy, że po dwóch miesiącach od zajścia w ciążę wybrała się do lekarza na wizytę kontrolną, który stwierdził, że nie może ona dalej pojawiać się w pracy tak więc kobieta musi udać się na L4.

I tak pojawia się temat kilku kwestii. Po pierwsze należy stwierdzić czy pracownica ma prawo do wypłaty zasiłku chorobowego. Anna nabyła to prawo (pozostaje w zatrudnieniu przynajmniej 30 dni).

Druga rzecz to wypłacenie wynagrodzenia. Tutaj zasada podobna jak w przypadku standardowego L4 (zakładamy, że Anna pracuje w niewielkiej firmie) – przez pierwsze 33 dni wynagrodzenie chorobowe wypłaca pracodawca, każde kolejne wypłaca już ZUS. Ogólnie mówiąc normalnie przy chorobie wypłacane jest 80% wynagrodzenia – takie L4 płatne jest w 100%.

Jaka kwota posłuży nam za kwotę podstawy do samych już wyliczeń wypłat? Trochę prawa na początek – zgodnie z art. 36 ustawy zasiłkowej, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu będącemu pracownikiem stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.

Innymi słowy – dodajemy 12 ostatnich wynagrodzeń, dzielimy wynik przez 12 (jeśli możemy oczywiście przy obliczaniu wziąć pod uwagę każdy poprzedni miesiąc) i otrzymujemy potrzebną średnią. Nasza Pani Anna pracuje od 8 miesięcy więc analogicznie do przedstawionej zasady dodamy nie 12, a 8 wypłat.

Po dokonaniu wyliczenia stawki dziennej przysługującej za dzień zwolnienia pozostaje nam pomnożyć to przez dni niezdolności do pracy i da nam to finalną kwotę do wypłaty. Będąc na L4 do dnia porodu wypłatą sum będzie zajmował się ZUS, ale nie zmienia to faktu, że należałoby sprawdzić czy pracodawca złożył potrzebne dokumenty do tej instytucji.

Postaraj się o awans!

Pani Anna od samego początku otrzymuje miesięcznie tę samą sumę wypłaty. Jeśli zdarzyłoby się, np. że po 4 miesiącach pracodawca podniósłby jej kwotę brutto wtedy automatycznie wzrosłoby jej średnie wynagrodzenie miesięczne, a tym samym miałaby wyższą podstawę do wypłaty przyszłych wynagrodzeń chorobowych i zasiłków.

Co z przywilejami po porodzie?

Upłynęło kilka miesięcy i doczekaliśmy się narodzin dziecka Pani Anny.  O czym powinna pamiętać świeżo upieczona mama?

Przede wszystkim należy jej się seria urlopów – kobieta po urodzeniu dziecka może mieć do wykorzystania 52 tygodnie urlopu, na który składają się:

• Urlop macierzyński podstawowy – 20 tygodni
• Urlop macierzyński dodatkowy – 6 tygodni
• Urlop rodzicielski – 26 tygodni

Dodatkowo pojawia się na koniec urlop wychowawczy, ale pamiętajmy, że jest on niepłatny.

Zasiłek macierzyński (bo tą nazwą należy teraz operować) może być wypłacony dwojako, z tym, że bez względu na to jaką opcję przyjmiemy kwoty nie będą się różnić. Sposób wypłacania zależy generalnie od tego kiedy wpłynie do ZUSu komplet potrzebnych do wypłaty dokumentów.

Zasiłek macierzyński wypłacany za okres obu urlopów macierzyńskich wynosi 100% podstawy wynagrodzenia, a za okres urlopu rodzicielskiego jest to 60% podstawy wynagrodzenia.

Kiedy Pani Anna wystąpiłaby z wnioskiem do 14 dni od daty porodu o wykorzystanie w całości każdego z dostępnych urlopów wówczas zasiłek macierzyński za okres wszystkich trzech urlopów będzie wynosił 80% podstawy wynagrodzenia.

Planując rodzinę warto wcześniej przygotować się psychicznie i fizycznie do wielu rzeczy. Przyszłe mamy będące na etacie powinny wnikliwie przestudiować katalog swoich praw. Jak widać przyda się również znajomość dobrego manewrowania między przepisami zarówno prawa pracy, jak i tymi regulującymi wynagrodzenia. A o przygotowaniu fizycznym nie trzeba się chyba wypowiadać.. 🙂

Masz pytania bądź wątpliwości co do tego tematu lub chciałbyś dopytać o konkretny przykład – zapraszam do komentowania i zadawania pytań!

Autor

Justyna Malowaniec

Na blogu sprawuje pieczę nad małymi firmami od strony formalno-księgowej i kadrowej. Zawodowo związana z pracą w biurze rachunkowym Aditio od 2012 roku. Pasje nauczycielskie i zapał do rachunkowości postanowiła połączyć jako przyjemne z pożytecznym. Prywatnie fanka wszelakiej aktywności fizycznej i niespełniona dusza artystyczna.